Déjà Vu

Dù mới thấy lần đầu tiên nhưng bạn nhận ra ngay khoảnh khắc ấy "quen quen" như đã từng gặp ở đâu đó?

-Cảm giác lần đầu tiên đến thăm một cửa hiệu, nhưng rồi bất chợt nhận ra mình "đã" từng đến đây? Hoặc khi đang trò chuyện cùng bạn bè say sưa, bạn giật mình khi có cảm giác rằng mình "đã" từng nghe qua chính xác đoạn hội thoại này? đây là một trong những hiện tượng kỳ lạ mà quá nửa dân số thế giới từng trải qua ít nhất một lần trong đời.

-Nghe có vẻ khó hiểu, nhưng đây là một tình trạng rất hay gặp ở nhiều người. Hãy cùng xem những ví dụ dưới đây để mường tượng ra rằng bản thân bạn đã từng gặp chúng.

Giả sử nói về lần đầu tiên bạn đi chèo thuyền chẳng hạn. Bạn chưa từng làm điều này trước đây bao giờ, nhưng đột nhiên bạn có một trí nhớ riêng biệt về việc thực hiện từng thao tác chuyển động của cánh tay, rồi hình ảnh bầu trời xanh, cùng với những gợn sóng vỗ vào chân bạn. Mọi thứ như trùng hợp một cách lạ kỳ.

Hay như lần đầu tiên bạn đến một nơi nào đó xa lạ mà bạn chắc chắn rằng bản thân chưa từng đến trước đây. Nhưng khi đặt chân đến, bạn cảm thấy tất cả mọi thứ xung quanh đều như thể bạn đã đến nơi này rồi. Bạn cảm thấy quen thuộc với mọi thứ, như từng lối đi được rợp bóng cây theo đúng vị trí hiện ra trong tâm trí bạn.

Dưới đây là một số quan điểm về hiện tượng này :

1- Sự chia rẽ nhận thức

Lý thuyết về sự chia rẽ nhận thức gợi ý rằng “Déjà vu” xảy ra khi bạn nhìn thấy một thứ gì đó tại hai thời điểm khác nhau.

-Bộ não bắt đầu hình thành những ký ức về những gì bạn đã thấy, chỉ với một lượng thông tin vô cùng hạn chế mà chính bạn cũng bỏ qua. Những thông tin chỉ qua những cái nhìn ngắn gọn, không đầy đủ. Nói cách khác, bộ não giúp bạn thực sự nhìn nhận được nhiều thông tin hơn những gì bạn nhận ra, bằng cách ghép nối những hình ảnh từ những góc nhìn khác nhau và cho ra một hình ảnh cụ thể, một khoảng không gian cụ thể. Để rồi đến khi gặp lại, bạn thật sự tin rằng bạn mới chỉ gặp nó lần đầu.

2- Sự trục trặc của các sóng não

Giả thuyết thứ 2 về hiện tượng này, có thể là do một sự cố trục trặc về sóng não – tương tự như hiện tượng xảy ra ở một cơn động kinh.

-Lý thuyết khác nói về sự bất thường trong sóng não là sự trễ của một sóng nào đó so với sóng kia. Khi bạn nhìn nhận một sự việc nào đó, nhưng thông tin bạn nhận được lại thông qua hai con đường lên não khác nhau. Sự chậm trễ này có thể không đáng kể, song nó vẫn khiến não bạn tiếp nhận thông tin một cách đơn lẻ, không đồng thời và khiến bạn trải nghiệm sự việc thành 2 lần khác nhau. Điều này khiến bạn trải nghiệm 2 sự việc cùng lúc, chồng lên nhau và bạn cảm nhận như chúng trùng hợp nhau một cách kỳ lạ, nhưng thực chất chúng chỉ là một.

3- Ký ức ùa về

-Bạn có một sự việc xảy ra trong thời thơ ấu, nhưng bạn không thể nhớ nổi vì nhiều lý do. Khi đó, bạn vừa có thể truy cập vào ký ức đó, nhưng bộ não của bạn vẫn biết rằng bạn đang trong một tình huống tương tự. Quá trình này dẫn đến cảm giác hơi quen thuộc, và có thể tạo cảm giác đánh đồng. Khi bạn có thể nhớ lại ký ức quen thuộc đó, bạn có thể liên kết cả 2 khả năng với nhau, và gây ra hiện tượng “Déjà vu”