Cựu cảnh sát từng gieo kinh hoàng ở California

MỸ từ năm 1974 đến 1986, một người đàn ông bí ẩn đã thực hiện hơn 100 vụ trộm, hơn 50 vụ hiếp dâm và giết ít nhất 13 người ở California.

Cư dân ở Visalia, California sống trong nơm nớp lo sợ từ tháng 4/1974 đến tháng 12/1975, khi một tên trộm đột nhập ít nhất 100 ngôi nhà để lục lọi đồ dùng cá nhân của gia chủ. Y rải đồ lót của những người phụ nữ quanh nhà, lấy trộm những món đồ nhỏ làm quà lưu niệm nhưng không động đến những vật có giá trị lớn. Y được đặt biệt danh là "kẻ lục lọi Visalia".

Sát nhân Joseph James DeAngelo tại tòa ở California ngày 29/6, Ảnh: Reuters.

Nhưng các vụ đột nhập nhà dần không đủ để thỏa mãn y. Từ năm 1976, kẻ này chuyển đến Sacramento, bắc California, tiến hành một loạt vụ cưỡng hiếp tại phía đông thành phố, khiến y được đặt biệt danh "Kẻ hiếp dâm ở khu vực phía đông". Y thường chọn những căn nhà một tầng, gần những nơi dễ trốn thoát như rừng cây hay cánh đồng lớn.

Sau khi chọn mục tiêu, y thường lẻn vào nhà họ trước, theo dõi hoạt động của các nạn nhân để ghi nhớ thói quen. Y tháo đạn khỏi bất kỳ khẩu súng nào tìm thấy trong nhà, mở khóa cửa sổ và giấu trước dây để trói các nạn nhân sau đó.

Ban đầu kẻ hiếp dâm tấn công những phụ nữ độc thân hoặc bà mẹ đơn thân, nhưng sau đó chuyển mục tiêu sang các cặp vợ chồng. Khi các nạn nhân đang ngủ, y bịt mặt, cầm súng, chĩa đèn pin để đánh thức họ dậy. Sau khi trói người đàn ông, y cưỡng hiếp người phụ nữ.

Đôi lúc y xếp bát đĩa lên lưng người đàn ông và dọa giết hai người nếu làm đĩa rơi trong quá trình y hãm hiếp người phụ nữ. Thỉnh thoảng y còn ung dung ăn và uống bia trong bếp của nạn nhân.

Đôi khi hàng xóm hoặc cảnh sát bắt gặp tên "yêu râu xanh" nhưng y trốn thoát bằng cách trèo qua hàng rào hoặc đạp xe bỏ chạy. Người đàn ông này rõ ràng có thể lực tốt.

Đêm 2/2/1978, cặp vợ chồng trẻ Mather và Katie Maggiore ở Sacramento đang dắt chó đi dạo trong khu vực Rancho Cordova, gần nơi từng xảy ra 5 vụ hiếp dâm, thì bị bắn chết. Giới chức nghi ngờ hai người đã vô tình nhìn thấy kẻ hiếp dâm và bị y giết người diệt khẩu.

Từ năm 1979, y chuyển địa bàn hoạt động từ bắc California sang nam California nhưng không chỉ dừng lại ở hiếp dâm. Tên tội phạm giết một loạt người bằng cách nã súng hoặc đánh đập nạn nhân bằng gậy. Truyền thông đặt biệt danh cho tên sát nhân là "Gã lén lút trong đêm" vì giới chức ban đầu không nhận ra kẻ gây án chính là "Kẻ hiếp dâm khu vực phía đông" do địa bàn gây án thay đổi.

Với các bằng chứng tại hiện trường và mô tả của nạn nhân, cảnh sát xác định nghi phạm là người đàn ông da trắng cao 1m75 hoặc 1m78, có vóc người vạm vỡ. Các nhà tội phạm học tin rằng y hiểu các phương pháp điều tra của cảnh sát, là một tên trộm lão luyện và ghét phụ nữ.

Tuy nhiên, cảnh sát đã theo đuổi nhiều manh mối sai, dẫn họ vào ngõ cụt. Họ đưa một số người vào danh sách nghi phạm nhưng những người này sau đó được chứng minh vô tội.

Tên sát nhân còn nhiều lần trêu chọc cảnh sát. Một bài thơ được gửi đến báo Sacramento Bee vào tháng 12/1977, tự xưng là của "Kẻ hiếp dâm khu vực phía đông". Ngày 10/12/1977, y gọi cho cảnh sát, thông báo y sẽ phạm tội tại Đại lộ Watt tối hôm đó. Cảnh sát suýt bắt được một người đàn ông chạy trốn bằng xe đạp vào rạng sáng 11/12 nhưng y đã trốn được.

Từ năm 1977 đến 2001, y vài lần gọi điện cho các nhà điều tra để chế giễu. "Các người sẽ không bao giờ bắt được tôi", y nói. Y thậm chí còn gọi điện cho các nạn nhân sống sót, chúc họ Giáng sinh vui vẻ, gọi họ là gái điếm và dọa giết họ. Năm 2001, tên sát nhân gọi điện cho một nạn nhân bị y tấn công 24 năm trước.

Vào năm này, nhờ tiến bộ công nghệ, các bằng chứng ADN giúp cảnh sát liên kết các vụ án ở nhiều khu vực khác nhau của bang California. Cuối cùng, vài thập kỷ sau khi hung thủ gây án, họ kết luận "Kẻ hiếp dâm khu vực phía đông" và "Gã lén lút trong đêm" là một.

Đầu năm 2013, tác gia chuyên viết về tội phạm Michelle McNamara đặt cho y biệt danh "Sát nhân bang vàng". (Bang vàng là biệt danh của bang California vì sự phát triển của bang này liên quan đến việc phát hiện ra vàng năm 1848 và các cánh đồng hoa anh túc vàng nở rộ trên khắp bang vào mỗi mùa xuân).

Năm 2016, FBI công khai một loạt dữ liệu về "Sát nhân bang vàng", bao gồm các bản phác thảo và các chi tiết về tội ác của y, treo thưởng 50.000 USD cho người cung cấp thông tin.

"Nếu ông ta còn sống, kẻ giết người giờ khoảng 60-75 tuổi, được mô tả là một người đàn ông da trắng, cao gần 1m8, tóc vàng hoặc nâu, dáng người lực lưỡng. Ông ta có thể có hứng thú hoặc đã được đào tạo về các kỹ thuật quân sự hay hành pháp, sử dụng súng thành thạo", thông báo của FBI có đoạn.

Ngày 24/4/2018, Joseph James DeAngelo, sinh năm 1945, bị bắt ở California. Y là cựu binh hải quân Mỹ và từng làm cảnh sát từ năm 1973 đến 1979, chuyên điều tra các vụ trộm. Tháng 7/1979, DeAngelo bị bắt vì trộm đồ ở siêu thị, bị kết án 6 tháng quản chế và bị sa thải vào tháng 10 năm đó.

Quá trình nhận dạng DeAngelo bắt đầu từ khoảng cuối năm 2017, khi giới chức tải hồ sơ ADN của kẻ giết người lên cơ sở dữ liệu GEDmatch. Trang web giúp xác định 10-20 người có chung tổ tiên với tên sát nhân. Các nhà điều tra xây dựng được một sơ đồ phả hệ và xác định DeAngelo là nghi phạm chính.

Ngày 18/4/2018, giới chức lén thu thập mẫu ADN từ tay nắm cửa xe của DeAngelo và sau đó thu được giấy ăn từ trong thùng rác của ông ta. Cả hai đều khớp với mẫu ADN liên quan đến tên sát nhân.

Sau khi bị bắt, DeAngelo nói rằng có nhân cách bên trong tên là "Jerry" đã thôi thúc ông ta làm điều ác. Theo công tố viên hạt Sacramento Thien Ho, DeAngelo nói một mình trong phòng thẩm vấn rằng: "Tôi không đủ sức để đẩy anh ta ra. Anh ta ở trong đầu tôi, khiến tôi hành động như vậy, anh ta là một phần của tôi. Tôi không muốn làm những điều đó. Cuối cùng, tôi đã đẩy được Jerry ra và có một cuộc sống hạnh phúc. Nhưng tôi đã gây ra tất cả những điều đó. Tôi đã phá hủy tất cả cuộc sống của họ. Vì vậy, bây giờ tôi phải trả giá".

Tuy nhiên, giới chức nghi ngờ DeAngelo giả vờ bị rối loạn đa nhân cách. Công tố viên Thien Ho cho biết DeAngelo từng giả điên khi bị bắt vì tội ăn trộm năm 1979 để tránh bị truy tố.

DeAngelo không thể bị truy tố tội hãm hiếp hoặc trộm cắp, vì thời hiệu đã hết cho những tội danh đó, nhưng ông ta bị truy tố 13 tội danh giết người và 13 tội bắt cóc liên quan đến các vụ hiếp dâm.

Tháng 4/2019, các công tố viên cho biết họ sẽ đề nghị án tử hình cho DeAngelo. Tháng 3/2020, DeAngelo, 74 tuổi, đưa ra thỏa thuận sẽ nhận tội nếu tránh được án tử hình. Ngày 29/6, ông ta thừa nhận 161 tội ác liên quan đến 48 người, trong đó có giết người và bắt cóc, lĩnh án tù chung thân không ân xá.

James Alan Fox, nhà tội phạm học tại Đại học Đông Bắc, cho biết hầu hết những kẻ giết người hàng loạt không có một nhân cách khác hoặc tiếng nói nội tâm thôi thúc họ gây án, mặc dù các bộ phim thường miêu tả theo cách đó.

Ông bình luận những kẻ giết người hàng loạt trốn tránh được công lý trong nhiều năm thường là kẻ xảo quyệt và tính toán kỹ càng trong khi người mắc bệnh tâm thần nghiêm trọng không có khả năng đó. Những kẻ giết người hàng loạt đổ lỗi cho một nhân cách khác thường là nói dối, ông cho biết.

"Họ chỉ cố gắng chối tội khi nói rằng họ gây ra tất cả tội lỗi do một giọng nói trong đầu thôi thúc họ. 'Đừng đổ lỗi cho tôi, hãy đổ lỗi cho giọng nói đó', những tên sát nhân muốn nói vậy", Fox cho biết.